Lev Tro�ki

Amerika Kom�nist Olursa

 

 


Tarih: 17 A�ustos 1934.
�eviri: Marksist Tutum.
MIA'dan �eviri: 2005.



��inde ya�ad���n�z kapitalist toplumsal d�zenin ��zemedi�i zorluklar ve sorunlar sonucu Amerika kom�nist olursa �unu fark edecektir ki, kom�nizm tahamm�l edilmez bir b�rokratik zorbal�k ve bireylerin s�k� disiplin alt�na sokulmas� olmak ne kelime, daha fazla bireysel �zg�rl�k ve ortakla�a bolluk demektir.

�u anda Amerikal�lar�n �o�u kom�nizmi yaln�zca Sovyetler Birli�i deneyimi �����nda g�r�yorlar. Onlar Sovyetizmin, Sovyetler Birli�i�nin k�lt�rel olarak geri halklar� i�in do�urdu�u maddi sonucun Amerika�da da do�aca��ndan korkuyorlar.

Kom�nizm onlar� Procrust yata��na ba�lar diye korkuyorlar ve muhtemelen arzu edilir olan reformlar i�in bile Anglo-Sakson muhafazak�rl��� seddinin a��lmaz bir engel oldu�una i�aret ediyorlar. �ngiltere ve Japonya�n�n Amerikan sovyetlerine kar�� askeri m�dahalede bulunaca��n� iddia ediyorlar. Yeme-i�me, giyinme tarzlar�m�z s�k� disiplin alt�na sokulur, k�tl�k i�inde karneyle ge�inmeye mecbur b�rak�l�r�z, gazetelerde basmakal�p resmi propaganday� okumaya zorlan�r�z, aktif kat�l�m�m�z olmaks�z�n var�lan kararlar� d���nmeden onaylayan sallaba�lar haline sokuluruz veya hapse at�lma ve s�rg�n korkusu alt�nda fikirlerimizi kendimize saklay�p herkesin �n�nde sovyet liderlerini y�ksek sesle �vmemiz istenir diye korkuyla �rperiyorlar.

Enflasyondan, b�rokratik zorbal�ktan ve temel ihtiya�lar�n temininde tahamm�l edilmez k�rtasiyecilikten korkuyorlar. G�ndelik ya�amda oldu�u gibi sanat ve bilimde de ruhsuz bir standartla�t�rmadan korkuyorlar. T�m politik kendili�indenli�in ve s�zde bas�n-�zg�rl���n�n, garabet bir b�rokrasinin diktat�rl��� taraf�ndan yok edilmesinden korkuyorlar. Marksist diyalekti�in anla��lmaz s�zlerine ve disiplin alt�na sokulmu� toplumsal felsefelere zorlan�r�z d���ncesiyle �rperiyorlar. Tek kelimeyle, Sovyet Amerika�n�n, onlara anlat�ld��� haliyle Sovyet Rusya nas�l g�r�n�yorsa bunun bir e�i olmas�ndan korkuyorlar.

Asl�nda Roosevelt�in Birle�ik Devletleri �ar II. Nikola�n�n Rus �mparatorlu�undan ne kadar farkl�ysa, Amerikan sovyetleri de Rus sovyetlerinden o kadar farkl� olacakt�r. Ancak nas�l ba��ms�zl�k ve demokrasi Amerika�ya devrimle geldiyse, kom�nizm de Amerika�ya ancak devrim yoluyla gelebilir. Amerikan mizac� enerjik ve serttir, ve bu miza�, kom�nizm sa�lam bir �ekilde kurulmadan birka� cam �er�eve indirmekte ve bir hayli plan� alt�st etmekte �srarc� olacakt�r. Amerikal�lar�n co�kunluklar� ve sportmenlikleri, uzmanl�klar�ndan ve devlet adam� olmalar�ndan �nce gelir ve taraf olmadan, kafa k�rmadan b�y�k �l�ekli bir de�i�iklik yapmak Amerikan gelene�ine ayk�r�d�r.

Bununla birlikte, g�receli maliyeti ne kadar b�y�k olursa olsun, Amerikan kom�nist devrimi, sahip oldu�unuz ulusal servet ve n�fus bak�m�ndan Rusya�daki Bol�evik Devrimine k�yasla daha zahmetsiz olacakt�r. Zira devrimci nitelikteki bir i� sava�ta tepedekiler bir avu� insanla yapamaz �Amerika�daki zenginli�in onda dokuzunu elinde bulunduran y�zde be�lik veya onluk kesim. Bu bir avu� kapitalist, kar��-devrimci ordular�n� yaln�zca alt-orta s�n�flardan olu�turabilir. Bu durumda bile, devrim, tek kurtulu� yolunun sovyetleri desteklemekten ge�ti�ini g�stererek, bunlar� kolayl�kla kendi taraf�na �ekebilir.

Bu grubun alt�ndaki herkes zaten ekonomik olarak kom�nizme haz�r durumdad�r. Ekonomik depresyon i��i s�n�f�n�z� k�r�p ge�irmi� ve zaten Birinci D�nya Sava�� sonras�ndaki uzun tar�msal ��k�� y�z�nden yara alm�� olan �ift�ilereyse ezici bir darbe vurmu�tur. Bu gruplar�n devrime kar�� kararl� bir direni� g�stermeleri i�in hi�bir neden yok; zira kaybedecek hi�bir �eyleri yok, yeter ki devrimci liderler bunlara kar�� ileri-g�r��l� ve �l�ml� bir tutum tak�ns�n.

Daha kim kald� kom�nizme kar�� sava�acak? Multi-milyonerlerinizle milyarderleriniz mi? �u sizin Mellonlar, Morganlar, Fordlar ve Rockefellerlar m� sava�acak? Bunlar kendileri i�in sava�acak birilerini yanlar�nda g�rmedikleri anda m�cadeleyi b�rak�p tabanlar� ya�layacakt�r.

Amerikan sovyet h�k�meti �al��ma sisteminizin en �st mercileri olan bankalar�, kilit sanayileri ve ula��m ve ileti�im sistemlerini bir daha b�rakmamak �zere eline alacakt�r. B�ylece �ift�ilere, k���k esnaf ve i�adamlar�na olup biteni ��yle bir yeniden d���nmesi ve devletle�tirilmi� sanayilerin nas�l �al��t���n� g�zlemlemesi i�in bol bol zaman tan�yacakt�r.

��te Amerikan sovyetlerinin ger�ek mucizeleri yarataca�� yer tam da buras�d�r. �Teknokrasi� ancak kom�nizm alt�nda, �zel m�lkiyet haklar� ve �zel k�r g�d�s� �l� ellerini sanayi sisteminizden �ekti�i zaman ger�ekle�ebilir. Hoover komisyonunun standardizasyon ve rasyonalizasyon konusundaki en c�retk�r �nerilerinin bile, Amerikan kom�nizminin getirdi�i yeni olas�l�klar kar��s�nda devede kulak kalaca��na eminim.

Ulusal sanayi modern s�rekli �retimin oldu�u otomotiv fabrikalar�n�zdaki bant hatt�nda �rg�tlenecektir. Bilimsel planlama art�k yaln�zca tekil fabrikalarda de�il, t�m ekonomik sistemde uygulanacakt�r. Sonu�larsa parmak �s�rt�c� olacakt�r.

�retim maliyetleri �imdiki rakamlar�n y�zde 20�sine veya daha az�na d��ecektir. Bu da �ift�ilerinizin sat�n alma g�c�n� s�ratle art�racakt�r.

Elbette Amerikan sovyetleri, g�n�ll� kolektifle�tirmenin fiil� �rnekleri olarak, kendi devasa �iftlik i�letmelerini kuracakt�r. �ift�ileriniz ayr� zincirler olarak kalman�n m� yoksa ortak halkaya kat�lman�n m� daha k�rl� oldu�una kendileri karar verecektir.

Ayn� y�ntem k���k i�letmeleri ve sanayileri ulusal s�na� �rg�tlenmeye �ekerken de kullan�lacakt�r. Sovyetlerin hammaddeleri, kredileri ve sipari� kotalar�n� kontrol etmesiyle bu ikincil sanayiler kendi ya�lar�nda kavrulmaya devam edebilir; ta ki peyderpey ve zorlama olmaks�z�n toplumsalla�m�� �al��ma sisteminin i�inde eriyene kadar.

Zorlama olmaks�z�n! Amerikan sovyetleri, ko�ullar�n Ruslar� zorlad��� �iddet �nlemlerine ba�vurmak zorunda kalmayacakt�r. Amerika Birle�ik Devletleri�nde, tan�t�m ve rekl�m bilimi sayesinde orta s�n�f�n deste�ini kazanacak ara�lara sahipsiniz. Geri kalm�� Rusya�daki sovyetlerse, b�y�k �o�unlu�u fakir ve okuma yazma bilmeyen k�yl�leriyle bu elveri�lili�e sahip de�ildi. Bu, teknik donan�m�n�z ve zenginli�iniz yan�nda, �n�m�zdeki kom�nist devriminin en �nemli niteli�idir. Sizin devriminizin karakteri bizimkinden daha sars�nt�s�z olacakt�r; temel meseleler kararla�t�r�ld�ktan sonra, enerji ve kaynaklar�n�z� bedeli a��r toplumsal �at��malarda harcamayacaks�n�z; ve sonu� olarak �ok daha h�zla ilerleyeceksiniz.

Amerika�da dine olan ba�l�l�k ve bunun yo�unlu�u bile devrime bir engel te�kil etmeyecektir. E�er ki�i Amerika�da bir sovyet perspektifini benimserse, psikolojik frenlerin hi�birisi toplumsal krizin bask�s�n� geciktirecek kadar dirayetli olamayacakt�r. Bu durum tarihte bir�ok kez kan�tland�. Ayr�ca �ncilin kendisinin, hayli patlay�c� baz� aforizmalar bar�nd�rd��� da unutulmamal�d�r.

Ger�ekle�ecek sovyet devriminin g�rece �ok az muhalifine gelince, insan burada ipleri Amerikan yarat�c� dehas�na b�rakabilir. �kna olmayan milyonerlerinizi al�p, canlar� ne isterse yapabilecekleri, manzaral� bir adada, �m�r boyu kiradan muaf bir tatile g�nderebilirsiniz.

Bunu g�n�l rahatl���yla yapabilirsiniz, zira herhangi bir d�� m�dahale tehdidinden korkman�z gibi bir durum s�z konusu de�il. Rusya�ya m�dahalede bulunmu� Japonya, �ngiltere ve di�er kapitalist �lkeler Amerikan kom�nizmini g�klar�n� bile ��karmadan uzaktan uza�a seyredecektir. ��in asl�, kapitalizmin kalesi olan Amerika�da kom�nizmin zaferi, kom�nizmin di�er �lkelere yay�lmas�na sebep olacakt�r. Belki de Japonya, daha Amerikan sovyetleri kurulmadan �nce kom�nist saflara kat�lm�� olacakt�r. Ayn� durum �ngiltere i�in de ge�erlidir.

Her ihtimali g�z �n�nde bulundurmak a��s�ndan, yine de, �ngiltere�deki majeste hazretlerinin, donanmas�n� Sovyet Amerika �zerine yollamas� ��lg�nca bir davran�� olacakt�r; �lkenin g�ney ve daha muhafazak�r yar�s�na ger�ekle�ecek olas� bir h�cum da buna dahil. Herhangi bir ba�ar� �ans� olmad��� gibi, ikinci s�n�f bir askeri maceradan �teye de ge�emeyecektir.

Amerikan sovyetleri kurulduktan birka� hafta veya ay sonra, Pan-Amerikanizm bir siyasal ger�eklik haline gelecektir.

Olu�turdu�unuz federasyon, Orta ve G�ney Amerika h�k�metlerini bir m�knat�s gibi kendisine �ekecektir. Ayn� �ekilde Kanada�y� da. Bu �lkelerdeki halk hareketi o kadar g��l� olacakt�r ki, pek az bedelle ve k�sa bir zamanda bu b�y�k birle�me s�recini zorlayacakt�r. Amerikan sovyetlerinin ilk y�ld�n�m�nde Bat� Yar�k�renin (Amerika k�tas�), ba�kenti Panama�da olmak �zere Kuzey, Orta ve G�ney Amerika Sovyet Birle�ik Devletleri haline d�n��ece�ine bahse girmeye haz�r�m. B�ylece Monroe Doktrini ilk kez d�nya i�lerinde, her ne kadar yazar�n�n �ng�rd��� anlam�yla olmasa da, b�t�nl�kl� ve olumlu bir anlam kazanacakt�r.

Baz� az�l� muhafazak�rlar�n�z�n s�zlanmalar�na kar��n, Roosevelt ABD�yi sovyetle�tirmeye soyunmu� de�il.

NRA Amerikan kapitalizmini y�kmay� de�il, aksine, sermayenin �n�ndeki g��l�klerin �stesinden gelerek onun temellerini sa�lamla�t�rmay� ama�l�yor. Amerika�ya kom�nizmi Mavi Kartal de�il, Mavi Kartal�n �stesinden gelmekte kifayetsiz kalaca�� zorluklar getirecektir. Beyin Vakf�n�z�n �radikal� profes�rleri devrimci de�il, yaln�zca korkuya kap�lm�� muhafazak�rlard�r. Ba�kan�n�z �sistemler�den ve �genellemeler�den nefret ediyor. Fakat bir sovyet h�k�meti olanakl� t�m sistemlerin en iyisi, eylem halindeki devasa bir genellemedir.

Ortalama insan da sistemlerden ve genellemelerden hazzetmez. Sistemin ortalama insan�n arzulad��� somut yararlar�, yiyece�ini, purosunu, e�lencesini, kendi kravat�n�, kendi evini ve kendi otomobilini se�me �zg�rl���n� vermesi kom�nist devlet adamlar�n�z�n g�revidir. Sovyet Amerika�da bu rahatl�klar� sa�lamak �ok kolay olacakt�r.

Bizim, SSCB�de t�m temel sanayiyi yeni ba�tan kurmak zorunda kalm�� olmam�z �o�u Amerikal�y� yan�lg�ya d���rmektedir. B�yle bir durum Amerika�da olamaz, zira siz zaten tar�msal alan�n�z� daraltmak ve s�na� �retiminizi d���rmek zorunda kald�n�z. ��in asl�, �lkenizdeki muazzam teknik donan�m krizle fel� oldu ve tekrar kullan�lmak i�in sab�rs�zlan�yor. �nsanlar�n�z�n ger�ekle�tirece�i t�ketim art���n� ekonomik canlanman�z�n kalk�� noktas� yapabilirsiniz.

Amerika buna hi�bir �lkenin olmad��� kadar haz�r durumdad�r. Hi�bir yerde i� pazar ara�t�rmas� ABD�de ula�t��� yo�unlu�a ula�m�� de�il. Bunun mimar� kendi stoklar�n�n daha iyi de�erlendirilmesi i�in d�rt d�nen bankalar�n�z, tr�stleriniz, i�adamlar�n�z, t�ccarlar�n�z, gezici sat�c�lar�n�z ve �ift�ilerinizdir. Sovyet h�k�metinizin tek yapaca��, t�m meslek� s�rlar� kald�rmak, bireysel k�r i�in yap�lan bu ara�t�rmalar�n bulgular�n� bir araya toplamak ve bunlar� bilimsel bir ekonomik planlama sistemine d�n��t�rmek olacakt�r. Bunun yap�lmas�nda, geni� bir k�lt�rl� ve ele�tirici t�keticiler s�n�f�n�n varl��� h�k�metinize yard�mc� olacakt�r. Devletle�tirilen kilit sanayileri, �zel i�letmeleri ve demokratik t�ketici i�birli�ini birle�tirerek, n�fusun ihtiya�lar�na hizmet edecek son derece esnek bir sistemi �abucak geli�tireceksiniz.

Bu sistem b�rokrasi arac�l���yla veya polis arac�l���yla de�il, nakit parayla i�leyecektir.

Yeni sovyet sisteminizin i�leyi�inde her �eye kadir dolar�n�z en �nemli rollerden birini oynayacakt�r. �Planl� bir ekonomi�yi �kontroll� para� ile birle�tirmeye �al��mak b�y�k bir hata�d�r. Paran�z, planlaman�n ba�ar�s�n� veya ba�ar�s�zl���n� �l�ecek bir d�zenleyici olarak i� g�rmek durumundad�r.

�Radikal� profes�rlerinizin �kontroll� para�ya olan ba�l�l��� tepeden t�rna�a yanl��t�r. Bu, t�m da��t�m ve �retim sisteminizi kolayca mahvedebilecek bir akademik d���ncedir. Ka��n�lmaz zorunlulu�un parasal alanda resm� fazilet haline d�n��t�r�ld��� Sovyetler Birli�i�nden ��kart�lacak b�y�k ders budur.

Sovyetler Birli�i�nde ya�ad���m�z bir�ok ekonomik s�k�nt� ve felaketlerin en �nemli nedenlerinden birisi sabit bir alt�n rublenin yoklu�udur. S�k� bir para sistemi olmadan �cretleri, fiyatlar� ve mallar�n kalitesini ayarlamak olanaks�zd�r. Sovyet sistemindeki istikrars�z ruble, bant usul� �al��an bir fabrikada de�i�ken kal�plar�n olmas�na benzetilebilir. ��e yaramaz.

Ancak sosyalizm paran�n yerine idar� kontrol� koymay� ba�ard��� zaman istikrarl� bir alt�n paray� terk etmek m�mk�n olacakt�r. Para ancak ondan sonra, t�pk� bir otob�s veya tiyatro bileti gibi, s�radan bir k���t par�as� haline gelecektir. Sosyalizm geli�tik�e ve herkesin her �eye ihtiyac�ndan da fazla ula�abilece�i bir seviyeye ula��ld���nda art�k bu k���t par�alar� da ortadan kalkacak ve bireysel t�ketim �zerindeki gerek parasal gerekse de idar� kontrol gereksiz hale gelecektir.

Hen�z bu d�nem gelmemi� olsa da �uras� bir ger�ek ki, Amerika buna di�er �lkelerden daha �nce ula�acakt�r. O zamana dek, b�yle bir geli�me d�zeyine ula�man�n tek yolu, sisteminizin i�lemesi i�in etkin bir d�zenleme ve �l�menin muhafaza edilmesidir. Asl�nda planl� ekonomi ilk birka� y�l�nda g�venilir paraya eski moda kapitalizmin duydu�undan daha �ok ihtiya� duyar. T�m �al��ma sistemini d�zenlemek amac�yla para birimini kontrol eden profes�r�n hali, ayn� anda iki aya��n� yerden kald�rmaya �al��an insandan farks�zd�r.

Sovyet Amerika�n�n elinde dolar� istikrarl� k�lmaya yetecek b�y�kl�kte alt�n stoku bulunacakt�r. Bu paha bi�ilmez bir nimettir. Rusya�da biz s�na� tesisleri y�lda y�zde 20, y�zde 30 b�y�t�yoruz, ancak zay�f ruble y�z�nden bu art��� etkili bir �ekilde da��tabilmi� de�iliz. Bir dereceye kadar bunun nedeni, b�rokrasinin para sistemimizi idar� tek-yanl�l��a maruz b�rakmas�na izin vermi� olmam�zd�r. Sizin ba��n�za b�yle bir bel� musallat olmayacakt�r. B�ylelikle bizi hem artan �retimde hem de da��t�mda fazlas�yla geride b�rakarak, n�fusun refah� ve rahatl���nda h�zl� bir ilerlemeyi sa�layacaks�n�z.

T�m bunlar� ger�ekle�tirirken, bizim ac�nacak durumdaki t�ketici kitlemiz i�in yap�lan standartla�t�r�lm�� �retimimizi taklit etmeniz de gerekmeyecektir. Biz �arl�k Rusya�s�ndan bir yoksulluk miras�, k�lt�rel a��dan geli�memi�, d���k ya�am standartlar�nda bir k�yl�l�k devrald�k. Biz fabrikalar� ve barajlar� t�keticilerimiz pahas�na in�a ettik. Buna ilaveten s�rekli bir para enflasyonuna ve devasa bir b�rokrasiye sahiptik.

Sovyet Amerika bizim b�rokratik y�ntemlerimizi taklit etmek zorunda kalmayacak. Bizde, en temel ihtiya�lar�n eksikli�i y�z�nden, iki tane daha ekmek alabilmek, bir par�a fazladan k�yafet edinebilmek i�in insanlar birbirini yemek zorunda kald�. Bu m�cadelede, bizim b�rokrasimiz, bir uzla�t�r�c�, her �eye g�c� yeten bir hakem kurulu olarak �ne ��k�yor. Di�er taraftan siz, daha varl�kl� olman�z dolay�s�yla insanlar�n�z�n b�t�n ihtiya�lar�n� kar��lamakta �ok az zorluk �ekeceksiniz. Ayr�ca ihtiya�lar�n�z, zevkleriniz ve al��kanl�klar�n�z, b�rokrasinin ulusal geliri b�lmesine asla izin vermeyecektir. Bunun yerine, i�inde ya�ad���n�z toplumu �zel k�r i�in de�il de insan ihtiya�lar� i�in �retim yap�lacak �ekilde d�zenledi�iniz zaman, n�fusun t�m� yeni e�ilim ve gruplar etraf�nda k�melenecektir. Bunlar birbiriyle m�cadele ederek haddini bilmez bir b�rokrasinin kendisini zorla dayatmas�n�n �n�ne ge�ecektir.

B�ylelikle sovyetlerin hayata ge�irilmesi sayesinde, bir di�er ifadeyle, �u ana kadar geli�tirilmi� en esnek h�k�met bi�imi olan demokrasi sayesinde b�rokratizmin palazlanmas�n�n �n�ne ge�ebilirsiniz. Sovyet �rg�tlenmesi mucizeler ba�aramaz, ancak insanlar�n isteklerini basit�e yans�tmak zorundad�r. Bizde, kendisi bir b�rokrasi haline gelen tek partinin politik tekeli dolay�s�yla sovyetler b�rokratikle�ti. Bu durum, sosyalist �nc�l���n yoksul ve geri kalm�� bir �lkede kar��la�t��� benzersiz zorluklar�n bir sonucuydu.

Amerikan sovyetleri g��l� olaca��ndan, ko�ullar�n Rusya�ya dayatt��� bu t�r �nlemlere ne ihtiya� duyacakt�r ne de f�rsat tan�yacakt�r. Elbette �slah olmaz kapitalistleriniz yeni yap� i�erisinde kendilerine herhangi bir yer bulamayacaklar. Henry Ford�u Detroit sovyetinin ba�� olarak hayal etmek zor olsa gerek.

Yine de ��karlar, gruplar ve fikirler aras�nda b�y�k bir m�cadelenin olmas� yaln�zca akla yatk�n de�il, ka��n�lmazd�r da. Bir y�ll�k, be� y�ll�k, on y�ll�k kalk�nma planlar�; ulusal e�itim projeleri; yeni temel ula��m hatlar�n�n in�as�; �iftliklerin d�n��t�r�lmesi; Latin Amerika�n�n teknolojik ve k�lt�rel donan�m�n�n geli�tirilmesi program�; stratosfer haberle�mesi i�in bir program; �jeni[1] �bunlar�n hepsi �eki�meler, �iddetli se�im m�cadeleleri, gazetelerde ve herkese a��k toplant�larda ate�li tart��malar do�uracakt�r.

Z�ra Sovyet Amerika, Sovyet Rusya b�rokrasisinin ba��nda bulundu�u t�rden bir bas�n tekeline �yk�nmeyecektir. Sovyet Amerika t�m bas�mevlerini, k���t fabrikalar�n� ve da��t�m ara�lar�n� devletle�tirirken, bu t�m�yle olumsuz bir �nlem olurdu. Bu yaln�zca, bundan b�yle hangi yay�nlar�n olaca��na, ilerici mi gerici mi olaca��na, sofu mu pornografik mi olaca��na �zel sermayenin karar vermesine izin verilmeyece�i anlam�na gelirdi. Sovyet Amerika�n�n, sosyalist bir rejimde bas�n�n nas�l i�leyece�i sorununa yeni bir ��z�m bulmas� gerekecek. Belki bu, her sovyet se�iminde oylar�n orant�l� temsiline dayanarak yap�labilir. B�ylelikle her grubun bas�n g�c�n� kullanma hakk� say�sal g�c�ne ba�l� olacakt�r. Yani, toplant� salonlar�nda vb. ge�erli olan ilkenin ayn�s� uygulanacakt�r.

B�ylece, yay�n y�netimi ve politikas� ki�ilerin �ek defterleriyle de�il gruplar�n fikirleri taraf�ndan kararla�t�r�lacakt�r. Bu ilke, say�ca k���k ama �nemli gruplar� �ok az hesaba katacak olsa da, tek kelimeyle �u anlama gelir: her yeni fikir, t�m tarih boyunca oldu�u gibi, var olma hakk�n� kan�tlamak zorunda kalacakt�r.

Sovyet Amerika, zenginli�i sayesinde, her alanda y�r�t�lecek ara�t�rmalar, bulu�lar, ke�ifler ve deneyler i�in geni� fonlar ay�rabilecektir. Cesur mimar ve heykelt�ra�lar�n�z, geleneklere uymayan �airleriniz ve c�retli filozoflar�n�z art�k ihmal edilmeyecek.

Asl�nda, gelece�in Sovyet Yankileri, Avrupa�n�n bu ana dek hep bir ad�m �nde oldu�u alanlarda ba�� �ekecektir. Avrupal�lar teknolojinin insan yazg�s�n� etkileme g�c�ne dair pek az fikre sahipler ve �Amerikanizm� fikrine kar��, �zellikle de krizden bu yana, dudak b�k�c� bir �st�nl�k tavr� tak�nm�� durumdalar. Ne var ki Amerikanizm, Orta�a� ile modern d�nya aras�ndaki ger�ek ayr�m �izgisini olu�turur.

�imdiye kadar Amerika�n�n do�ay� boyunduruk alt�na alma s�reci o denli �iddetli ve tutkulu ge�ti ki, felsefenizi modernle�tirmeye veya kendi sanatsal bi�imlerinizi geli�tirmeye �ok az zaman bulabildiniz. Dolay�s�yla, Hegel�in, Marx��n ve Darwin�in ��retilerine d��manca bir tutum ald�n�z. Darwin�in eserlerinin Tennessee�deki Baptistler taraf�ndan yak�lmas�, evrim kuram�na duyulan Amerikan nefretinin �i� bir yans�mas�d�r yaln�zca. Bu, papazlara has bir tutum da de�ildir. H�l� sizin genel zihinsel mizac�n�z�n bir par�as�d�r.

Sizde gerek ateistler gerekse de Quaker mezhebine mensup olanlar kararl� rasyonalistlerdir. Ancak bir yandan da, ampirizm ve ahl�k��l�k rasyonalizminizi zay�f d���rmektedir. B�y�k Avrupa rasyonalistlerinin amans�z canl�l���ndan eser yok. Bu y�zden de felsef� y�nteminiz, ekonomik sisteminizden ve siyasal kurumlar�n�zdan �ok daha fazla k�hnemi� durumda.

Bug�n, her toplumda ��phe g�t�rmez bi�imde b�y�yen bu toplumsal �eli�kilerle, fevkal�de haz�rl�ks�z bir �ekilde de olsa y�zle�mek mecburiyetindesiniz. Yo�un zek�n�z�n yaratt��� aletler vas�tas�yla do�ay� boyunduruk alt�na ald�n�z, sadece aletlerinizin siz de dahil her �eyi harap etti�ini ke�fetmek i�in. T�m umut ve tutkular�n�z�n tersine, e�i g�r�lmemi� zenginli�iniz y�z�nden ba��n�za e�i g�r�lmemi� bel�lar a��ld�. Toplumsal geli�menin basit bir form�l� izlemedi�ini g�rd�n�z. Dolay�s�yla diyalekti�in okuluna postaland�n�z, kal�c� olarak.

Bu yola bir kez girdikten sonra tekrardan on yedinci ve on sekizinci y�zy�lda h�k�m s�ren d���nme ve davran�� tarzlar�na geri d�n�� s�z konusu de�ildir.

Nazi Almanya�s�n�n romantik mankafalar� Avrupa�n�n Kara Orman�na ait eski �rk�n� yeniden eski arili�ine ya da daha do�ru bir tabirle eski pisli�ine d�nd�rme h�lyalar�na daladursun, siz Amerikal�lar ekonomik makinele�menizi ve k�lt�r�n�z� s�k� s�k�ya avucunuzun i�ine ald�ktan sonra, �jeni sorununa ger�ek bilimsel y�ntemleri uygulayacaks�n�z. Bir y�zy�la kalmadan, �rklar potan�zdan yepyeni bir insan soyu ��kacak. Ad�na l�y�k ilk �nsan...

17 A�ustos 1934

 

_______________________

[1] Toplumda �cazip� olmayan �zellikleri k�k�nden s�k�p atmak i�in �remenin se�meci bir �ekilde denetim alt�na al�nmas�yla insan �rk�n�n ��slah edilebilece�i�ni savunan ��reti. (�n.)