Bron: De Internationale, orgaan van de Nederlandse sectie van de IVe Internationale, juni-juli 1967, jg. 10
Deze versie: Spelling aangepast
Transcriptie/HTML en contact: Adrien Verlee, voor het Marxists Internet Archive
| Hoe te citeren? — Graag bronvermelding !
De gebeurtenissen in het Midden-Oosten mogen onze strijd voor het Vietnamese volk geen ogenblik doen verslappen. Het binnentrekken van de gedemilitariseerde zone door de Amerikanen laat duidelijk zien dat het imperialisme tot alles in staat is. De bombardementen op Noord-Vietnam waarbij duizenden burgers gedood en verminkt worden, nemen in hevigheid toe. De uitspraken van Amerikaanse regerings- en legerleiders worden steeds driester en brutaler en wijzen in de richting van een massale aanval op alle fronten in de richting van Noord-Vietnam én communistisch China. De Amerikanen maken er allang geen geheim meer van dat zij het liefst delen van China met atoomwapens zouden willen vernietigen. Het is mogelijk dat zij daarbij van verschillende kanten willen opereren. De Australische, communistische journalist William Burchett heeft vanuit Noord-Korea geseind dat de Noord-Koreaanse regering ernstig rekening houdt met een gecombineerde Amerikaans-Japanse aanval. De laatste weken hebben er voortdurend incidenten plaatsgevonden en er zijn militaire maneuvers van Japan en Zuid-Korea tegen een “denkbeeldige vijand” die in werkelijkheid natuurlijk Noord-Korea is; Noord-Koreaanse troepen zijn langs de grens met Zuid-Korea overal in staat van paraatheid gebracht.
Guevara heeft er al op gewezen dat het Amerikaanse leger door zijn enorme potentieel en reserves een geduchte vijand is en dat men het beslist niet moet onderschatten. Zo heeft de Amerikaanse luchtmacht op 30 mei bekend gemaakt dat ze het aantal actieve piloten wil opvoeren tot 3700. Voortdurend vliegen Amerikaanse machines boven Chinees grondgebied; eind mei gaf het Amerikaanse ministerie van Oorlog toe dat dit met een vliegtuig was gebeurd, maar dit was natuurlijk “bij vergissing”; voor de formaliteit bestaat er een bevel dat de Amerikaanse piloten niet dichter dan 40 tot 48 kilometer bij de Chinese grens mogen komen. De Chinezen hebben echter al vele Amerikaanse vliegtuigen neergeschoten die boven hun grondgebied kwamen.
Ook in Nederland groeit het besef dat het Amerikaanse imperialisme een misdadige oorlog in Vietnam aan het voeren is. Aan de door Piet Nak en anderen georganiseerde demonstratie namen 15.000 tot 20.000 mensen deel, een voor Nederland nog nooit eerder bereikt aantal. Natuurlijk waren de leuzen waaronder de betoging werd gehouden ten ene male onvoldoende (ondersteuning U Thant; stopzetting bombardementen; géén duidelijke veroordeling van de Amerikaanse oorlogspolitiek), maar de gevoelens van vele duizenden demonstranten waren ongetwijfeld die van solidariteit met het strijdende Vietnamese volk.
Hier en daar is ook een wat minder eenzijdige voorlichting in de pers merkbaar. Vrijwel eensgezind waren de kranten echter in hun afwijzing van de conclusies van het te Stockholm gehouden Vietnamtribunaal. Van de grote Nederlandse dagbladen was niemand aanwezig. Alleen de GPD, een combinatie van provinciale bladen had een verslaggever gestuurd. Het Vrije Volk, VARA en de Telegraaf maakten gebruik van een vanuit Göteborg werkende correspondent. Wel waren aanwezig twee redacteuren van het door de ASVA uitgegeven Vietnambulletin, namelijk Maarten van Dulleman en Ton Regtien die artikelen schreven voor Trouw, Friese Koerier, Vrij Nederland en Radikaal.
Niemand kan ontkennen dat het Tribunaal bijzonder serieus te werk is gegaan.
Het grote belang van de getuigenissen en de conclusies ligt vooral in het voorlichtende karakter. Tal van deskundigen die Vietnam hadden bezocht kwamen met feiten, zó afschuwelijk en verschrikkelijk, dat de kranten die schreven dat er “helemaal geen nieuws was geleverd”, ze toch niet durven afdrukken.
Het Tribunaal kwam tot de conclusie (met algemene stemmen) dat de regering en het leger van de VS schuldig zijn aan weloverwogen, systematische bombardementen op grote schaal van civiele doelen, waarbij inbegrepen de burgerbevolking; woonhuizen, dorpen, dammen, dijken, ziekenhuizen, leprozeninrichtingen, scholen, kerken, pagoden, historische en culturele monumenten. Met algemene stemmen, op één onthouding na, werd tevens geconcludeerd dat de VS schuldig is aan herhaalde schending van de neutraliteit en het grondgebied van Cambodja, en aan aanvallen op de burgerbevolking van een aantal steden en dorpen in Cambodja. Tevens achtte men de regeringen van Australië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Korea, die in grote getale troepen hebben gestuurd om de Amerikanen bij hun uitroeiing te helpen, medeplichtig in de agressie tegen Vietnam. In alle gevallen een schending van het internationale recht.
Het Tribunaal heeft ook nauwlettend uitgezocht welk soort bombardementen de Amerikanen toepassen, en met welk doel. Op Noord- en Zuid-Vietnam werden gebruikt: zware explosiebommen, per vliegtuig vervoerde raketten, fragmentatiebommen (2 types) en brandbommen, zoals napalm, witte fosforbommen, magnesiumbommen en thermietbommen.
De meest gebruikte bom is echter de fragmentatiebom die door de Amerikaanse autoriteiten zèlf als “anti-personalweapon” wordt aangeduid, dat wil dus zeggen dat hij in de eerste plaats bedoeld is tegen mensen (en dieren) en niet tegen eventuele strategische doelen. In de eerste drie maanden van dit jaar werden tijdens 611 aanvalsvluchten 20.333 fragmentatiebommen afgeworpen, en verder nog 5.302 hoog-explosieve bommen en 5.322 raketten. De Franse natuurkundige en wapenspecialist J.P. Vigier (vroeger verbonden aan de Generale Staf van het Franse Leger) heeft tijdens het Tribunaal veel gegevens verschaft over deze fragmentatiebommen.
Er worden twee types gebruikt. Het eerste type is ongeveer 12 centimeter hoog en 8 decimeter in doorsnee. In de wand van deze bom zitten ongeveer 200 stalen kogeltjes van 6,3 mm diameter. Bij de ontploffing vliegen deze kogeltjes met zeer hoge snelheid in alle richtingen rond. Het gewicht per bom is 800 gram waarvan 160 gram cyclotol. Uit elke aan het vliegtuig bevestigde cilinder (die 19 buizen bevat; in elke buis zitten 18 tot 25 bommen) worden 360 van deze fragmentatiebommen op ongeveer 1 kilometer hoogte losgelaten. Als de bommen de grond raken betekent dat, dat over een oppervlak van 200 bij 250 meter 70.000 tot 100.000 kogeltjes met hoge snelheid rondvliegen. Deze kogeltjes ketsen af op ijzer, kunnen ook niet door planken. Ze zijn uitsluitend effectief tegen mensen of dieren en dringen diep in het lichaam door.
Het tweede type fragmentatiebom dat door de Amerikanen wordt gebruikt bevat nog meer stalen kogeltjes per “moederbom”: ruim 150.000 stalen kogeltjes op een oppervlak van 500 bij 500 meter, Bovendien kan de piloot op grotere hoogte blijven vliegen; verder zijn de afmetingen van de wonden kleiner waardoor opsporing en verwijdering van de stalen kogeltjes via chirurgische ingreep in het lichaam van het slachtoffer nog wordt bemoeilijkt.
Dr. A. Behar, een röntgenoloog die verbonden is aan de medische faculteit van de Parijse universiteit en die door het Tribunaal naar Vietnam werd uitgezonden voor onderzoek heeft de uitwerking van deze bommen op het menselijk lichaam onderzocht. Hij heeft verteld dat de kogeltjes als ze in de weke delen van het lichaam komen, gaan “zwerven”; bij de minste weerstand veranderen ze van koers. Omdat men meestal door een groot aantal kogeltjes tegelijk wordt getroffen is het voor een chirurg vrijwel onmogelijk de baan die de kogel heeft afgelegd te reconstrueren en afdoende in te grijpen. Men sterft meestal niet direct aan deze kogeltjes, maar na enige tijd omdat de veroorzaakte interne verwondingen niet te herstellen zijn.
De conclusie van dr. Behar was dat deze bommen alleen bedoeld zijn voor aanvallen op de burgerbevolking. Hij noemde verder de algemene medische situatie tamelijk goed. Op het gebied van de pest-, malaria-, en tbc bestrijding is grote vooruitgang geboekt. In grote getale worden artsen en verplegers opgeleid. Er zijn nu twee medische faculteiten. Maar er is een groot gebrek aan antibiotica. Bovendien worden juist de ziekenhuizen door de Amerikanen gebombardeerd. In de periode van augustus 1964 tot en met sept. 1966 gingen 9500 ziekenhuisbedden verloren; in sommige provincies is geen enkel van de vóór de bombardementen aanwezige ziekenhuizen meer in werking.
Maar dit alles is de Amerikaanse imperialisten nog niet genoeg. Er is een derde type fragmentatiebom, die weliswaar nog niet in gebruik is maar er bestaan aanwijzingen dat men dit type binnenkort in massaproductie gaat maken in San José in Californië. Hier zullen de stalen kogeltjes worden vervangen door stalen naalden van ongeveer 5 mm lengte, aan het uiteinde van de naald zitten stabilisatievinnetjes. In de wand van de bom kunnen meer naalden, zodat de “actieradius” zeker tweemaal zo groot zal zijn. De wonden zullen nog kleiner zijn en daardoor de opsporing nog moeilijker; de naalden zullen dieper in het lichaam doordringen.
Dagens Nyheter, een conservatief Zweeds dagblad, heeft de uitspraken van het Tribunaal te Stockholm willen controleren en haar speciale verslaggever Sven Oste naar Vietnamese vluchtelingenkampen gestuurd in Cambodja. Het Vrije Volk van 10 mei 1967 heeft o.a. het volgende van deze verslaggever geciteerd:
“Telkens weer kreeg ik met verschillende variaties hetzelfde antwoord: na de bombardementen tijdens de morgenuren kwamen de hefschroefvliegtuigen met soldaten. Alles – mensen en vee – met automatische wapens neermaaiend, rukten zij de dorpen binnen.
Daarna slingerden de Amerikanen handgranaten in de hutten en de onderaardse gangen waarin de bewoners zich schuilhielden. Zij die daarna nog leefden, bleven wat oude mannen en oude vrouwen betreft gespaard, maar jonge vrouwen werden bijna zonder uitzondering eerst misbruikt en daarna gedood. En steeds weer werd gezegd dat kinderen met bajonetsteken om het leven werden gebracht.”
Daarbij moet aangetekend worden dat in het kamp niemand wist dat deze verslaggever zou komen. Het kamp was ook niet door leden van de door het Vietnamtribunaal uitgezonden commissie bezocht. Niemand bood zich vrijwillig als getuige aan.
Het is onvoorstelbaar, maar waar, dat precies een dag later de hoofdredactie van hetzelfde Vrije Volk dat Oste’s bevindingen gedeeltelijk overnam, scherp van leer trok tegen het “zogenaamde tribunaal van Bertrand Russel en Jean-Paul Sartre”. Het geheel werd afgedaan als een schijnproces, want ... er was maar een van de strijdende [partijen] ter verantwoording geroepen. De afschuwelijke juristerij van Het Vrije Volk werd in de laatste regel ten top gevoerd: men moet zich niet proberen te plaatsen “op de zetel die is voorbehouden aan de rechter.”
L.K.
(Veel van de bovenstaande gegevens zijn ontleend aan het dubbelnummer van het Vietnam Bulletin dat Tribunaaldocumentatie bevat. Het dubbelnummer is verkrijgbaar à f 1,-. Een abonnement op dit tweewekelijks verschijnende informatiebulletin kost f 5, per half jaar. Gironummer: xxxxxxx, t.n.v. Vietnam Bulletin. Redactie en administratie p/a ASVA, xxxxxstraat 51, Amsterdam).