Geschreven: 6 november 1892
Bron: Tegen het reformisme, Uitgeverij Progres, Moskou 1990. Een bundel teksten (extracten) rond het thema reformisme
Vertaling: Uitgeverij Progres
Deze versie: Spelling - Voetnoten zijn niet overgenomen
Transcriptie/HTML en contact: Adrien Verlee, voor het Marxists Internet Archive, februari 2009
Laatste bewerking: 09 februari 2009
6 november 1892
Maar hier worden jullie domweg geboycot uit puur Engels chauvinisme. Het steekt de mensen hier heel erg dat er in Duitsland een arbeidersbeweging bestaat, die zo sterk van de Engelse afwijkt, alle hier als evangelie vereerde regels van de trade-unionistische parlementspolitiek aan zijn laars lapt en niettemin de ene overwinning na de andere behaalt. Over de bourgeois heb ik het al niet eens. De oude trade-unions zien in elk succes van jullie hun eigen nederlaag en mislukking van hun tactiek. De fabiërs zijn boos dat jullie vorderingen maken ondanks het feit dat jullie tegen alle burgerlijke radicalen vechten. De leiders van de Sociaal-Democratische Federatie haten jullie omdat jullie weigerden mee te doen in hun intriges en een verbond van wederzijdse lofuitingen aan te gaan, waartoe de Justice jullie al hoeveel jaar probeert over te halen, nu eens met de knuppel, dan weer met een koekje. En met de uiterst geringe kennis van de Engelse massa’s in buitenlandse zaken en de ingeboren hooghartigheid, die een buitenlander zich als een tweederangs persoon doet voelen en alles wat zich over de grens afspeelt bijna alle betekenis ontneemt, is dit doodzwijgen een makkie. De Chronicle bevindt zich, in alles wat de arbeidersbeweging aangaat, in handen van de fabiërs; de Justice heeft met Hyndmans goedvinden contact opgenomen met de schurftkop Gilles en de Workman’s Times gaat er ook vanuit dat zonder een basis in de vorm van een grote trade-unionistische organisatie in Engelse stijl niets van de grond komt. Waar kan je hier nou iets gepubliceerd krijgen? Alleen in de burgerlijke bladen, als informatie voor het brede publiek. Als wij nu maar gedurende één jaar over een blad beschikten waarin we gewoon de verslagen over de Duitse beweging konden plaatsen, zou er een einde aan deze toestand komen; want er is veel latent internationalisme, dat alleen gevoed moet worden om af te rekenen met de domme Britse hooghartigheid, in elk geval bij een aanzienlijk aantal mensen. Maar wat doe je eraan!
De Workman’s Times dreigt met stopzetting van zijn uitgave — daar steekt iets achter en we proberen uit te vissen wat. Hier zijn dat soort zaken nooit vrij van oplichterij.
En nu ad vocem [wat betreft. Red.] Vollmar. Volgens mij is de aanval op die man heel knullig gedaan. Ze klampten zich vast aan het woord ‘staatssocialisme’. Het staat niet voor een breder begrip, maar is, net als de woorden ‘sociaal vraagstuk’ en dergelijke, simpelweg een journalistieke uitdrukking, een pure frase die alles en niets veronderstelt. Redetwisten over de ware inhoud van zulke woorden is louter tijdverlies; hun ware inhoud berust juist in het ontbreken van elke inhoud. In de Neue Zeit kon men niet om een analyse van dit vermeende begrip heen en wat Kautsky erover gezegd heeft is ook niet slecht (alleen denkt ook hij dat er achter deze uitdrukking koste wat het kost de ene of, andere ware inhoud moet schuilen). Maar in de politieke discussies doen ze Vollmar een enorm en totaal overbodig plezier, wanneer ze met hem de zwaarden kruisen over wat het staatssocialisme wel of niet voorstelt; dat is lood om oud ijzer, oeverloos gezwets van kroegtijgers. Volgens mij had op het partijcongres dit gezegd moeten worden: beste Vollmar, het zal ons worst wezen wat je onder staatssocialisme verstaat, maar in je redevoeringen heb je iets gezegd over de staat en onze houding er tegenover en nu kom je er niet onderuit, — dit is evenzeer in strijd met onze partijtactiek als het holle gepraat van de onafhankelijke en daarvoor moet je je tegenover ons verantwoorden. Want alleen dat terugkrabbelen van hem voor Wilhelm en Caprivi is ook zijn kwetsbare plek en dan nog wel een heel kwetsbare, en daar wilde ik je nog even op wijzen voor het partijcongres begint.
Vertaald uit het Duits